Người biểu diễn – Sở hữu trí tuệ

Luật sư quận Tân Bình tư vấn hổ trợ doanh nghiệp trong quá trình phát triển của quý công ty

Khái niệm:

Biểu diễn là khái niệm chỉ sự diễn tấu, diễn kịch, ca, ngâm thơ, thời trang hoặc với sự trợ giúp của thiết bị kỹ thuật để tái hiện tác phẩm bằng âm thanh, biểu hiện tình cảm, động tác (múa) hay là sự thể hiện bằng bất cứ cách nào khác để diễn đạt tác phẩm văn học nghệ thuật.

Như vậy, những người tham gia dàn dựng, đạo diễn trong các chương trình ca múa nhạc kịch, cũng là những người được bảo hộ quyền liên quan, bởi những người này là những người tham gia, sáng tạo vào việc thể hiện tác phẩm mà họ không phải là tác giả. Tuy nhiên, những đạo diễn của tác phẩm điện ảnh hay đạo diễn tác phẩm truyền hình (phóng sự, phim tài liệu, v.v.), sẽ là đồng tác giả của tác phẩm đó, bởi chính họ là những người sáng tạo ra tác phẩm.

Trên thực tế, có những người vừa là tác giả vừa là người biểu diễn. Ví dụ, tác giả một ca khúc tự biểu diễn hay tác giả một bài thơ tự ngâm thơ. Trong trường hợp này pháp luật bảo hộ cả quyền tác giả và quyền liên quan của người đó.

Công ước Rome cũng như Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 đều định nghĩa người biểu diễn là các diễn viên, ca sĩ, nhạc công, vũ công và những người khác trình bày tác phẩm văn học, nghệ thuật. Tuy nhiên, đối với những nghệ sĩ không biểu diễn tác phẩm văn học hay nghệ thuật, Công ước Rome dành cho các quốc gia thành viên quyền thông qua luật pháp của nước mình để mở rộng sự bảo hộ cho các đối tượng mà Công ước này gọi là nghệ sĩ tạp kỹ và xiếc (Điều 9 Công ước Rome).

Theo quy định tại Điều 14 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, trong các loại tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả có loại hình tác phẩm sân khấu.

Điều 13 Nghị định số 100/2006/NĐ-CP giải thích tác phẩm sân khấu là tác phẩm thuộc các loại hình nghệ thuật biểu diễn, bao gồm kịch (kịch nói, nhạc vũ kịch, ca kịch, kịch câm), xiếc, múa, múa rối và các loại hình tác phẩm sân khấu khác. Do đó, việc người nghệ sĩ tạp kỹ hay nghệ sĩ xiếc biểu diễn tác phẩm sân khấu cũng là biểu diễn tác phẩm nghệ thuật, pháp luật cũng bảo hộ người nghệ sĩ tạp kỹ hay xiếc như người biểu diễn.