Luật sư quận Tân Bình hổ trợ pháp lý doanh nghiệp
Phân loại hợp đồng dựa trên mối quan hệ:
Để phân chia hợp đồng trong lĩnh vực xây dựng thành những loại khác nhau, FIDIC lấy tiêu chí là mối quan hệ để định hình cấu trúc giao dịch (cấu trúc hợp đồng) và ban hành những loại hợp đồng phù hợp. Cụ thể, FIDIC dựa trên những quan hệ chủ yếu sau đây:
– Quan hệ số 1 – Quan hệ thuê mướn
Trong quan hệ này, FIDIC chia ra thành các nhóm nhỏ sau đây:
+ Chủ đầu tư và nhà tư vấn;
+ Chủ đầu tư và nhà thầu; + Nhà thầu và nhà thầu phụ
- Quan hệ số 2: Quan hệ cộng tác/hợp tác
Trong quan hệ này, FIDIC chia ra thành các nhóm nhỏ sau đây:
+ Chủ đầu tư và chủ đầu tư;
+ Nhà thầu, nhà tư vấn và nhà thầu, nhà tư vấn;
+ Nhà thầu phụ, nhà tư vấn phụ và nhà thầu phụ, nhà tư vấn phụ.
Ngoài ra, để phục vụ cho một số quan hệ đặc thù, FIDIC còn ban hành một số loại hợp đồng khác, trong đó phải kể tới điều kiện hợp đồng Gold Book, điều kiện hợp đồng Blue Book, v.v..
- Phân loại hợp đồng dựa trên sự tham gia của giao dịch trong hoạt động xây dựng:
Khác với cách tiếp cận nêu trên của FIDIC, ở Việt Nam việc phân chia các hợp đồng dựa trên ba tiêu chí quan trọng, cụ thể:1
- Dựa trên tính chất công việc, hợp đồng xây dựng được chia thành những loại hợp đồng chủ yếu sau đây:
+ Hợp đồng tư vấn;
+ Hợp đồng thi công;
+ Hợp đồng cung cấp thiết bị công nghệ;
+ Hợp đồng thiết kế và thi công xây dựng công trình;
+ Hợp đồng thiết kế và cung cấp thiết bị công nghệ;
+ Hợp đồng cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình;
1. Điều 3 Nghị định số 37/2015/NĐ-CP.
+ Hợp đồng thiết kế – cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng;
+ Hợp đồng tổng thầu chìa khóa trao tay: Lập dự án, thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ, thi công xây dựng của một dự án;
+ Hợp đồng cung cấp nhân lực, máy và thiết bị thi công;
+ Các loại hợp đồng xây dựng khác.
– Dựa trên hình thức giá hợp đồng, hợp đồng xây dựng lại được chia thành:
+ Hợp đồng trọn gói;
+ Hợp đồng theo đơn giá cố định;
+ Hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh;
+ Hợp đồng theo thời gian;
+ Hợp đồng theo giá kết hợp.
– Dựa trên mối quan hệ, hợp đồng xây dựng có các loại sau:
+ Hợp đồng thầu chính;
+ Hợp đồng thầu phụ;
+ Hợp đồng giao khoán nội bộ;
+ Hợp đồng xây dựng có yếu tố nước ngoài.
Chính việc tiếp cận như trên đã dẫn tới việc số lượng hợp đồng được xem là chịu sự điều chỉnh của pháp luật xây dựng trở nên quá nhiều. Lấy ví dụ hợp đồng cung cấp thiết bị công nghệ về bản chất là một hợp đồng mua bán; hợp đồng cung cấp nhân lực, máy và thiết bị thi công về bản chất là hợp đồng dịch vụ hoặc cho thuê. Tất cả những hợp đồng này có thể sử dụng Bộ luật dân sự năm 2015 hoặc Luật thương mại năm 2005 để điều chỉnh mà không cần hoặc không nên sử dụng Luật xây dựng năm 2014.
Ngoài ra, cũng cần lưu ý rằng đối với FIDIC, điều kiện áp dụng hợp đồng Silver Book 1999 được dùng chung cho gói thầu hoặc dự án EPC/ Turnkey (khi mà nhà thầu đảm nhận mọi công việc, bàn giao cho chủ đầu tư một dự án đã được hoàn thành và chỉ cần vận hành mà không có sự phân chia giữa hợp đồng EPC và hợp đồng Turnkey). Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam lại phân biệt hai hợp đồng này, và điểm khác biệt để phân biệt chính là việc có thực hiện công việc lập dự án hay không.
