Nguyễn Văn Hoành phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” hay tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” ?

Luật sư Tân Bình – Văn phòng luật sư Trần Toàn Thắng bào chữa bị can, bị cáo bị khởi tố, truy tố, xét xử về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”

1. Tóm tắt nội dung vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”

Ngày 11/01/2022 tại thành phố Đà Nẵng, bị cáo Nguyễn Văn Hoành nảy sinh ý định thuê 02 xe ô tô đem đi cầm cố lấy số tiền 900.000.000 đồng tiều xài. Với hành vi này, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Đà Nẵng đã truy tố bị cáo Hoành về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Trong thời gian từ ngày 19/3/2022 đến ngày 30/5/2022, bị cáo Nguyễn Văn Hoành 03 lần thuê 03 xe ô tô tự lái tại thành phố Đà Nẵng, theo thứ tự, gồm: xe ôtô 43A- 629.74 của ông Nguyễn Thiên Sơn, xe ôtô 43A- 664.19 của ông Nguyễn Lai và xe ôtô 43A-419.15 của ông Lê Đình Trúc. Sau mỗi lần thuê được xe, bị cáo thuế làm giả Chứng nhận đăng ký xe ô tô và căn cước công dân mang tên Nguyễn Văn Hoành. Khi có được các giấy tờ giả, bị cáo lần lượt mang xe ô tô đến cơ sở cầm đồ cầm cho chị Lý Như Huyền Trang tại thành phố Huế để lấy số tiền 635.640.000 đồng. Tổng giá trị của 03 chiếc xe ô tô là 2.180.392.000 đồng.

Với hành vi này các Cơ quan hành tố tụng cấp sơ thẩm đã khởi tố, truy tố và xét xử bị cáo về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” quy định tại khoản 4 Điều 175 và tội “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” quy định tại điểm b khoản 3 Điều 341 Bộ luật Hình sự.

2. Quá trình giải quyết vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 83/2023/HS-ST ngày 19 tháng 9 năm 2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã quyết định:

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Văn Hoành phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và tội “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”. Xử phạt bị cáo Nguyễn Văn Hoành 12 năm tù về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và 03 năm tù về tội “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”. Tổng hợp hình phạt của hai tội là 15 năm tù. Thời gian chấp hành hình phạt tù tính từ ngày thi hành bản án. Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn quyết định về phần trách nhiệm dân sự, xử lý vật chứng, án phí và quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Ngày 02/10/2023, bị cáo Nguyễn Văn Hoành có đơn kháng cáo với nội dung xin giảm nhẹ hình phạt.

Ngày 18/10/2023, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng kháng nghị bản án sơ thẩm nêu trên, đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại theo đúng quy định pháp luật.

Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng, hủy toàn bộ bản án hình sự sơ thẩm để điều tra lại, đồng thời nhập với vụ án mà bị cáo đã có hành vi phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” tại thành phố Đà Nẵng để xét xử trong cùng một vụ án, đảm bảo nguyên tắc xử lý tội phạm, không gây bất lợi cho bị cáo Nguyễn Văn Hoành, chưa xét kháng cáo của bị cáo.

Tại bản án phúc thẩm số 540/2023/HS-PT ngày 24/11/2023 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng đã quyết định: Chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng hủy bản án hình sự sơ thẩm số 83/2023/HS-ST ngày 19 tháng 9 năm 2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế để điều tra lại theo quy định của pháp luật.

3. Vấn đề cần rút kinh nghiệm

Ngày 11/01/2022 tại thành phố Đà Nẵng, Nguyễn Văn Hoành đã thuê 02 xe ô tô đem đi cầm cố lấy số tiền 900.000.000 đồng tiều xài cá nhân và khai nhận hành vi là nảy sinh ý định thuê xe để đem cầm cố lấy tiền tiêu xài cá nhân, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Đà Nẵng đã truy tố bị cáo Hoành về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là có căn cứ, đúng pháp luật. Sau đó, với thủ đoạn gian dối như trên, từ ngày 19/3/2022 đến ngày 30/5/2022, Hoành tiếp tục thuê 03 xe ô tô tự lái sau đó đưa ra Huế cầm cố lấy tiền tiêu xài cá nhân là có dấu hiệu của tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” chứ không phải tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” như bản án hình sự sơ thẩm số 83/2023/HS-ST ngày 19 tháng 9 năm 2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã tuyên.

Do Tòa án sơ thẩm xác định sai tội danh nên Tòa án cấp phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là tội nặng hơn tội “Lạm dung tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” mà bản án sơ thẩm đã tuyên, đồng thời nhập với vụ án xảy ra tại Đà Nẵng để đảm bảo nguyên tắc xử lý tội phạm và không gây bất lợi đối với bị cáo Nguyễn Văn Hoành.